Jak odszukać wykaz działek uznanych jako tereny zamknięte?

Kto wydaje decyzję dla terenów zamkniętych?

Z pewnością wielu inwestorów różnego rodzaju przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oraz potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko (wymienionych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko – Dz. U. Nr 213, poz. 1397 z późn. zm.) nie jednokrotnie zastanawiało się nad kwestią wskazania właściwego organu do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Z tym problemem wiąże się również określenie położenia terenów zamkniętych, co w przypadku lokalizacji inwestycji lub jej części skutkuje tym, iż organem właściwym do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest regionalny dyrektor ochrony środowiska. Taki stan rzeczy wynika z zapisów zawartych w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.) – art. 75 ust. 1 pkt. 1 lit. b oraz pkt 6.

Co to jest teren zamknięty?

Pojęcie terenów zamkniętych definiuje ustawa prawo geodezyjne i kartograficzne w art. 2 ust. 9. ( Dz. U. z 2005 r. Nr 240, poz. 2027 z późn. zm.). Definicja ta wyjaśnia, że są to tereny o charakterze zastrzeżonym ze względu na obronność i bezpieczeństwo państwa, określone przez właściwych ministrów i kierowników urzędów centralnych. Pojęcie terenów zamkniętych występuje także w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz ustawie o ochronie informacji niejawnych. Bardziej szczegółowe wyjaśnienie, które tereny uznaje się za zamknięte ze względu na obronność i bezpieczeństwo państwa, możemy znaleźć w rozporządzeniu Ministra Obrony Narodowej z dnia 18 lipca 2003 r. w sprawie terenów zamkniętych niezbędnych dla obronności państwa (Dz. U. z 2003 r. Nr 141, poz. 1368), które w § 3 pkt 1 za tereny zamknięte niezbędne dla obronności państwa, na których Minister Obrony Narodowej nadzoruje prace geodezyjne i kartograficzne, uznaje:

a) stanowiska kierowania państwem i stanowiska dowodzenia Siłami Zbrojnymi Rzeczypospolitej Polskiej w stanie zagrożenia bezpieczeństwa państwa i wojny,

b) obiekty rozpoznania i walki radioelektronicznej oraz obrony powietrznej i przeciwlotniczej kraju,

c) obiekty telekomunikacyjne służące do przekazywania informacji niejawnych stanowiących tajemnicę państwową,

d) porty wojenne i urządzenia Marynarki Wojennej,

e) lotniska wojskowe,

f) składy i magazyny amunicji, uzbrojenia oraz materiałów pędnych i smarów,

g) obiekty przeznaczone do produkcji materiałów i środków służących do celów obrony kraju.

Wykaz działek, które uznaje się jako tereny zamknięte ze względu na obronność kraju są publikowane w Dziennikach Urzędowych Ministra Obrony Narodowej. Przykładem takiego spisu terenów zamkniętych może być np. Decyzja Nr 264/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 19 września 2013 r. w sprawie ustalenia terenów zamkniętych w resorcie obrony narodowej.

Czy teren kolejowy to teren zamknięty?

Duża część terenów kolejowych została uznana za tereny zamknięte. W związku z powszechnym występowaniem torów kolejowych na terenie całego kraju, w przypadku przecięcia takich terenów przez projektowaną inwestycję należy sprawdzić czy nie zostały one uznane za teren zamknięty. Mając na myśli część inwestycji, posłużę się przykładem polegającym na budowie farmy wiatrowej. Same turbiny położone są na terenach rolniczych, jednak infrastruktura towarzysząca w postaci podziemnego kabla elektroenergetycznego przecina tory kolejowe, którego działka ewidencyjna została ujęta jako teren zamknięty. W takim przypadku decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla całego przedsięwzięcia wydaje regionalny dyrektor ochrony środowiska,
a nie wójt, burmistrz czy prezydent. Jak zatem sprawdzić, czy dana działka torów kolejowych jest terenem zamkniętym, a tym samym wiedzieć kto będzie organem wydającym decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach? W bardzo prosty sposób, odszukując w Dzienniku Urzędowym Ministra Infrastruktury i Rozwoju – Decyzja Nr 3 Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 24 marca 2014 r. w sprawie ustalenia terenów, przez które przebiegają linie kolejowe, jako terenów zamkniętych. Jeśli działka została wymieniona w tej decyzji to oznacza, że jest to teren zamknięty i należy dostosować się do art. 75 ust. 1 pkt. 1 lit. b oraz pkt 6 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Dlatego warto przed przystąpieniem do sporządzania wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach znać położenie całej inwestycji i sprawdzić je w kontekście terenów zamkniętych, aby wiedzieć jaki organ będzie właściwy do wydania tej decyzji.

mgr Michał Roszyk
Specjalista ds. ocen oddziaływania na środowisko